Αγριμόνιο – Agrimonia eupatoria
Το βότανο με την σπάνια θεραπευτική ενέργεια
Οικογένεια Rosaceae
Πολυετές ευθυτενές, χνουδωτό φυτό που φθάνει σε ύψος τα 80-100 εκατοστά. Έχει μεγάλα πράσινα φύλλα, άνθη μικρά με ανοιχτό κίτρινο χρώμα και καρπούς χνουδωτούς και κολλώδεις. Θεραπευτικά χρησιμοποιούμε τα υπέργεια μέρη (φύλλα, άνθη, βλαστός). Το βρίσκουμε αυτοφυές σε όλη την Ευρώπη, σε λιβάδια με ηλιόλουστα σημεία, στις άκρες μονοπατιών, σε χερσότοπους και σε δάση. Στην Ελλάδα υπάρχει σε μέρη που κρατάνε υγρασία. Συλλέγουμε την εποχή της ανθοφορίας από τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο. Το ξηραίνουμε στην σκιά και το αποθηκεύουμε σε γυάλινα αεροστεγή βάζα για 1 χρόνο. Το όνομά του -Αγριμόνιο- το πήρε από τη λέξη “αγρός” και “μένω” δηλαδή αυτό που μένει στους αγρούς και το -ευπατόριο- από τον βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη τον Ευπατόρα που πέθανε το 63 π.Χ., ο οποίος είχε τεράστιες γνώσεις για τα θεραπευτικά φυτά. Είναι γνωστό από την αρχαιότητα και το χρησιμοποιούσαν ως αντίδοτο για τα δηλητήρια.
Από τον Χρήστο Φυλακτάκη
Το Αγριμόνιο περιέχει :
- Τανίνες,
- Πυριτικό οξύ
- Γλυκοσιδικά πικρά στοιχεία
- Σίδηρο
- Βιταμίνες Β και Κ
- Αιθέριο έλαιο
- Λουτεολίνη
- Γόμμα
Οι δράσεις του είναι:
- Στυπτικό
- Τονωτικό
- Επουλωτικό
- Διουρητικό
- Χολαγωγό
- Αντιφλεγμονώδες
- Αντιμυκητιακό
- Αντιεμετικό
- Εφιδρωτικό
- Ανοσοενισχυτικό
Θεωρείται το βότανο των ψαλτών και των τραγουδιστών γιατί καθαρίζει την φωνή με συχνές γαργάρες. Το δίνουμε και σε ανθρώπους που κάνουν ομιλίες γιατί ανοίγει και μαλακώνει την φωνή. Με την μορφή αφεψήματος ανακουφίζει τον πονεμένο λαιμό, τις φλεγμονές του στόματος, την λαρυγγίτιδα και την φαρυγγίτιδα, τις άφθες και τις μυκητιάσεις της στοματικής κοιλότητας. Λόγω τις στυπτικής του δράσης είναι πολύτιμο γιατρικό για την διάρροια, ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά. Επουλώνει τις πληγές και σταματάει τις αιμορραγίες εσωτερικά ή εξωτερικά. Βοηθάει σε προβλήματα της πέψης ως αφέψημα. Θεραπεύει τους ρευματισμούς, τις αρθρίτιδες, είναι διουρητικό και καθαρίζει τις πέτρες από τα νεφρά. Τα φύλλα χορηγούνται για την αναιμία, την κίρρωση του ήπατος και τα προβλήματα της σπλήνας. Με εσωτερική χρήση χρησιμοποιείται στην θεραπεία της ψωρίασης και άλλων δερματικών προβλημάτων γιατί έχει αιμοκαθαριστική δράση. Η αλοιφή από Αγριμόνιο είναι ιδανική για κιρσώδη έλκη και πληγές. Είναι καταπραϋντικό σε τσιμπήματα και δαγκώματα εντόμων. Τονώνει και ξεκουράζει τον οργανισμό από την σωματική εξάντληση. Τον 15ο αιώνα το Αγριμόνιο ήταν βασικό συστατικό ενός γιατρικού με το όνομα «Νερό του αρκεβούζιου» που το χρησιμοποιούσαν για τις πληγές στις μάχες. Είχε περίφημη θεραπευτική και επουλωτική δράση. Φτιάχτηκε από μοναχούς με εντολή του τότε βασιλιά Φραγκίσκου του Α’ για:
- Μώλωπες
- Πληγές
- Κατάγματα
- Πρηξίματα
- Απολύμανση ελκών και πληγών.
Οδηγίες χρήσης
Έγχυμα: 1 κουταλάκι του γλυκού σε ένα φλυτζάνι νερό. Βάζουμε νερό στη φωτιά. Μόλις πάρει βράση το κατεβάζουμε από την φωτιά. Προσθέτουμε το βότανο και το αφήνουμε για 5-10 λεπτά να εκχυλίσει τις ουσίες του με κλειστό καπάκι για να μην εξατμιστούν. Σουρώνουμε και πίνουμε.
Αφέψημα: 1 κουταλάκι του γλυκού σε ένα φλυτζάνι νερό. Το βράζω μαζί με το νερό για 15-20 λεπτά. Σουρώνω και πίνω.
Διάρροια: 3 φλυτζάνια την ημέρα αφέψημα. Σιγοβράζω ένα κουταλάκι του γλυκού σε ένα φλυτζάνι νερό για 15-20 λεπτά. Πίνω για 2-3 μέρες το πολύ. Για παιδιά δίνω 2 φλυτζάνια την ημέρα.
Το ζεστό κατάπλασμα με φρέσκα φύλλα θεραπεύει τους μώλωπες, τα πρηξίματα, σε θλάσεις των μυών και τα στραμπουλήγματα. Είναι βοηθητικό και σε ημικρανίες.
Το βάμμα είναι πιο δραστικό από το έγχυμα. Το δίνουμε σε φλεγμονές και συσσώρευση βλέννας, σε κυστίτιδες και λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
Μπορούμε να κάνουμε πλύσεις με έγχυμα ή λοσιόν ή αραιωμένο βάμμα για παθήσεις του δέρματος όπως έκζεμα, ψωρίαση, ερεθισμούς και κοκκινίλες.
Συχνές γαργάρες 3-4 φορές την ημέρα μαλακώνουν τον ερεθισμένο λαιμό.
Είναι στυπτικό οπότε δεν το χρησιμοποιούμε αν πάσχουμε από δυσκοιλιότητα.
Στο παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί για να διώξει τις αρνητικές ενέργειες και τα κακά πνεύματα. Ένας αρχαίος μύθος μας λέει ότι αν βάλουμε Αγριμόνιο κάτω από το μαξιλάρι θα κοιμηθούμε σαν νεκροί και ότι θα ξυπνήσουμε μόνο αν αφαιρέσουμε το βότανο.