Σαμπούκος ο Μέλανος. Το μαγικό βότανο για κρυολόγημα, γρίπη, και ισχυρό ανοσοποιητικό.
Από τον Χρήστο Φυλακτάκη
Συνεδρίες Βοτανοθεραπείας μέσω Viber στο 6970450349
Εισηγητής διαδικτυακών σεμιναρίων Βοτανολογίας στην σχολή Olistiki.gr
Φυλλοβόλο δέντρο, που φτάνει σε ύψος τα 10 μέτρα, με φύλλα οβάλ, λευκοκίτρινα άνθη και μαύρα μούρα. Θεραπευτικά χρησιμοποιούμε τον φλοιό, τα άνθη, τα φύλλα και τους καρπούς που μοιάζουν με μικρά μούρα. Ευδοκιμεί σε δασώδεις περιοχές, σε χέρσα εδάφη, πεδιάδες και φράκτες. Συλλέγουμε τα άνθη-φύλλα-φλοιό τους πρώτους καλοκαιρινούς μήνες και τους καρπούς τέλη του καλοκαιριού με αρχές φθινοπώρου. Οι καρποί του μοιάζουν με μικρά κεράσια, ενώ αν χτυπήσουμε τα φύλλα του αναδίδουν μια μυρωδιά που απωθεί τα έντομα, χαρακτηριστικό που το εκμεταλλεύτηκαν οι γεωργοί τα παλιά χρόνια για να προστατεύσουν τα χωράφια και τις σοδειές τους από τα έντομα. Περιβάλλεται από αμέτρητους μύθους και δοξασίες, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο δέντρο στη φύση. Ο Σαίξπηρ τον αναφέρει ως το δέντρο της θλίψης, περιγράφοντας με αυτόν τον τρόπο την πίστη των αρχαίων λαών ότι είναι συνδεδεμένος με τη θλίψη και τον θάνατο, παράλληλα όμως και με την αιώνια ζωή. Επίσης ένας άλλο μύθος θέλει τον σταυρό του μαρτυρίου , στον οποίο σταυρώθηκε ο Ιησούς, να είναι από ξύλο Σαμπούκου, όπως και το δέντρο που κρεμάστηκε ο Ιούδας. Οι Δρυίδες το θεωρούσαν το ιερό δέντρο της ζωής με θεραπευτικές ιδιότητες μοναδικές, μέσα στο οποίο ζούσε η κυρά του δάσους, η βασίλισσα των πνευμάτων της φύσης. Περιέχει φλαβονοειδή, στερόλες, πτητικό έλαιο, τανίνες, βιταμίνη Α & C, ασβέστιο, κάλιο, φώσφορο και αμινοξέα. Είναι βότανο εφιδρωτικό, διουρητικό, αντιφλεγμονώδες, αντιιικό, ανοσοενισχυτικό και μαλακτικό. Καταπολεμά τη γρίπη, τα κρυολογήματα και τις παθήσεις του στήθους. Έχει χαρακτηριστεί ως το φαρμακείο της φύσης. Τα φύλλα κοπανισμένα χρησιμοποιούνται για μωλωπισμούς, τραύματα και διαστρέμματα ,εξωτερικά ως αλοιφή ή βρασμένα σαν κομπρέσα στο σημείο που πάσχει. Οι ανθισμένες κορυφές είναι ιδανικές για παθήσεις του ανώτερου αναπνευστικού. Βοηθάνε σε κρυολογήματα, γρίπη, βήχα, άσθμα, πονόλαιμο και ιγμορίτιδα. Λόγω της ήπιας εφίδρωσης, συντελεί στην μείωση του πυρετού. Για την χρόνια καταρροή και τις αλλεργίες χορηγούμε έγχυμα από άνθη γιατί τονώνουν τους εσωτερικούς βλεννογόνους. Για τις αλλεργίες έχουμε θεαματικά αποτελέσματα αν ξεκινάμε την θεραπεία 1-2 μήνες πριν την άνοιξη σε συνδυασμό με Τσουκνίδα. Έχει δράση κατά της αρθρίτιδας. Με το αφέψημα του μπορούμε να κάνουμε πλύσεις για τις παθήσεις των ματιών όπως η φλόγωση και η επιπεφυκίτιδα. Είναι κατά του πονόδοντου και του πόνου στα αυτιά που οφείλετε σε χρόνια καταρροή. Μειώνει την κακή χοληστερόλη ,ενώ αυξάνει την καλή. Τα μούρα του Σαμπούκου περιέχουν μεγάλη ποσότητα σε βιταμίνη C και Α. Παλιά όταν δεν υπήρχαν φρούτα, τους έκαναν κρασιά και σιρόπια για την προφύλαξη από τις ιώσεις του χειμώνα. Είναι ήπια υπακτικά και βοηθούν στη διάρροια. Οι άγουροι καρποί είναι τοξικοί. Πρέπει να ωριμάσουν για να καταναλωθούν. Τους βράζουμε με λίγο νερό. Το σιρόπι από καρπούς είναι μία φυσική πηγή βιταμίνης C. Βοηθάει στην αποβολή των τοξινών από το σώμα σε περιόδους δίαιτας. Έχει καλλυντική δράση, το εσωτερικό του φλοιού κυρίως, καθώς λευκαίνει, ενυδατώνει, αναπλάθει και θρέφει την επιδερμίδα.
Πως & πότε συλλέγω και αποξηραίνω
Άνθη: Στις αρχές καλοκαιριού ο Σαμπούκος γεμίζει με λευκοκίτρινα άνθη που αναδίδουν μια ευχάριστη μυρωδιά. Έχουν πολλή γύρη, οπότε αν είστε αλλεργικοί να προσέχετε. Με ένα ψαλίδι ή μικρό κλαδευτήρι κόβουμε τα άνθη προσεκτικά. Τα τοποθετούμε σε μια υφασμάτινη τσάντα ή μαξιλαροθήκη. Μην χρησιμοποιήσετε πλαστική σακούλα γιατί δεν ενδείκνυται για βοτανοσυλλογή. Αφού μαζέψουμε όση ποσότητα χρειαζόμαστε, απλώνουμε τα άνθη σε ειδική σήτα για αποξήρανση βοτάνων ή σε ένα καθαρό ύφασμα. Κάθε δύο με τρεις μέρες τα αναποδογυρίζουμε για να μην μουχλιάσουν. Τα αφήνουμε περίπου 2-3 εβδομάδες να στεγνώσουν καλά. Μόλις είναι έτοιμα τα τοποθετούμε σε βάζα και τα αποθηκεύουμε σε δροσερό και σκιερό μέρος για ένα χρόνο περίπου.
Καρποί:
Τα μούρα είναι έτοιμα για συλλογή τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτέμβρη. Μαζεύουμε μόνο αφού ωριμάσουν και πάρουν χρώμα μελανό. Οι άγουροι καρποί είναι τοξικοί!!! Με τους καρπούς μπορούμε να φτιάξουμε δυναμωτικά σιρόπια για τον χειμώνα ή θρεπτικές μαρμελάδες.
ΣΙΡΟΠΙ ΓΙΑ ΤΟΝΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ
ΥΛΙΚΑ
- 2/3 του φλιτζανιού αποξηραμένους καρπούς κουφοξυλιάς (αν βρείτε φρέσκους καρπούς, διπλάσια ποσότητα)
- 4 φλιτζάνια νερό
- 1 κουταλάκι του γλυκού κανέλα
- 1 κουταλιά της σούπας νωπό ή ξερό Τζίντζερ
- 1/2 κουταλάκι του γλυκού γαρίφαλο
- 1/2 φλιτζάνι μέλι
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
1. Σε μία κατσαρόλα προσθέστε όλα τα υλικά μαζί με το νερό, εκτός από το μέλι.
2. Μόλις αρχίσει να βράζει, σκεπάστε την κατσαρόλα και αφήστε το για 45 λεπτά σε χαμηλή φωτιά.
3. Αποσύρετέ το από τη φωτιά και αφήστε το μείγμα να κρυώσει. Στη συνέχεια σουρώστε το.
4. Αφού κρυώσει εντελώς, προσθέστε το μέλι και ανακατέψτε το καλά μέχρι να ομογενοποιηθεί.
5. Αποθηκεύστε το σε ένα γυάλινο αποστειρωμένο βάζο και βάλτε το στο ψυγείο.
Δοσολογίες: Για πρόληψη οι ενήλικες 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε πρωί. Τα παιδιά μισό κουταλάκι του γλυκού.
ΜΑΡΜΕΛΑΔΑ ΜΕ ΚΑΡΠΟΥΣ ΣΑΜΠΟΥΚΟΥ
ΥΛΙΚΑ
- 1 κιλό καρπούς Σαμπούκου
- 1 κιλό ζάχαρη καστανή
- 1 ποτήρι νερό
- 2 καψάκια βανίλιας
- 2 φύλλα αρμπαρόριζας
- 1/2 λεμόνι (το χυμό του)
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
1. Μαζεύουμε καρπούς από δέντρα Σαμπούκου. Προσοχή να είναι μόνο οι ώριμοι.
2. Αφαιρέστε τους ώριμους καρπούς και πλύντε τους προσεκτικά.
3. Σε κατσαρόλα προσθέστε το νερό με τη ζάχαρη και στη συνέχεια τους καρπούς. Βράστε αρχικά σε μέτρια ένταση, μέχρι να λιώσει η ζάχαρη και μετά δυναμώστε τη θερμοκρασία. Κλασικά, όπως στις μαρμελάδες, ανακατεύετε με ξύλινη κουτάλα και αφαιρείτε τους τυχόν αφρούς. Αφήστε το συνολικά στη φωτιά για 20 λεπτά.
4. Αφήστε να σταθεί για 12 ώρες και πολτοποιείστε με ραβδομπλέντερ. Συνεχίστε το βράσιμο προσθέτοντας τα αρωματικά μέχρι να «δέσει» η μαρμελάδα.
5. Μόλις «δέσει» προσθέστε και το χυμό λεμονιού, ανακατέψτε, αφαιρέστε τα φύλλα αρμπαρόριζας και μοιράστε σε αποστειρωμένα βάζα. Κλείστε τα καλά και γυρίστε τα ανάποδα μέχρι να κρυώσουν.
